Στις 19 Ιουνίου 1986, ο κόσμος του μπάσκετ συγκλονίστηκε από μια είδηση που δεν είχε προηγούμενο. Ο Λεν Μπάιας, ένας από τους πιο πολλά υποσχόμενους παίκτες στην ιστορία του NCAA, πέθανε ξαφνικά από υπερβολική δόση κοκαΐνης, μόλις δύο μέρες αφότου οι Μπόστον Σέλτικς τον επέλεξαν στο νούμερο 2 του NBA Draft. Σε ηλικία 22 ετών, ο Μπάιας δεν πρόλαβε ποτέ να πατήσει το παρκέ ως επαγγελματίας, αφήνοντας πίσω του έναν μύθο που ακόμα στοιχειώνει το άθλημα.
Ο Λεν Μπάιας γεννήθηκε στο Μέριλαντ το 1963 και από τα εφηβικά του χρόνια φαινόταν ότι θα γινόταν κάτι ξεχωριστό. Στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, όπου αγωνίστηκε με τους Terrapins, έγινε θρύλος. Με ύψος 2.03 και σωματικά προσόντα που συνδύαζαν δύναμη, ταχύτητα και χάρη, θεωρούνταν ο «επόμενος Μάικλ Τζόρνταν». Τη σεζόν 1985-86, ο Μπάιας είχε μέσο όρο 23,2 πόντους και 7 ριμπάουντ ανά αγώνα, κερδίζοντας τον τίτλο του Παίκτη της Χρονιάς στο ACC. Οι σκάουτερ έλεγαν ότι είχε τη δυνατότητα να αλλάξει το μέλλον των Σέλτικς, μιας ομάδας που μόλις είχε κατακτήσει το πρωτάθλημα.
Η νύχτα του θανάτου του ξεκίνησε σαν γιορτή. Μετά την επιλογή του στο Draft, ο Μπάιας γύρισε στο Μέριλαντ για να γιορτάσει με φίλους. Κάπου εκεί, η βραδιά πήρε σκοτεινή τροπή. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, κατέρρευσε στο δωμάτιο του κοιτώνα του από καρδιακή αρρυθμία που προκλήθηκε από τη χρήση κοκαΐνης. Οι φίλοι του κάλεσαν ασθενοφόρο, αλλά παρά τις προσπάθειες των γιατρών, ο Λεν δεν ανέκτησε ποτέ τις αισθήσεις του. Η τοξικολογική έκθεση επιβεβαίωσε ότι ήταν η πρώτη φορά που δοκίμασε το ναρκωτικό – μια απόφαση που του κόστισε τη ζωή.
Ο θάνατός του δεν ήταν μόνο μια προσωπική τραγωδία. Σόκαρε την Αμερική και έφερε στο προσκήνιο το πρόβλημα των ναρκωτικών στον αθλητισμό και την κοινωνία. Οι Σέλτικς, που είχαν χτίσει μεγάλες ελπίδες πάνω του, δεν ανέκαμψαν ποτέ πλήρως τις επόμενες δεκαετίες. Ο Μάικλ Τζόρνταν αργότερα είπε ότι ο Μπάιας ήταν ο μόνος παίκτης που πραγματικά τον τρόμαζε ως αντίπαλο. Ακόμα και σήμερα, οι φίλοι του μπάσκετ αναρωτιούνται: «Τι θα γινόταν αν ζούσε;»
Η ιστορία του Λεν Μπάιας είναι μια υπενθύμιση ότι το ταλέντο από μόνο του δεν αρκεί. Ένας παίκτης που θα μπορούσε να γράψει ιστορία, έμεινε τελικά ως μια τραγική υποσημείωση, ένα «what if» που ακόμα συγκινεί και προβληματίζει.
