Η απογραφή της Αθήνας του 1879 αποτελεί ένα συναρπαστικό ιστορικό ντοκουμέντο, που αποκαλύπτει εκπληκτικά στοιχεία για την πληθυσμιακή ανάπτυξη της ελληνικής πρωτεύουσας. Τότε, η πόλη είχε συνολικά μόλις 68.677 κατοίκους, με το κέντρο της να θεωρείται πυκνοκατοικημένο και να αριθμεί 63.374 άτομα, κάτι που σήμερα φαντάζει απίστευτο.

Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ότι μεγάλες περιοχές, που σήμερα θεωρούνται πυκνοκατοικημένα προάστια και αναπόσπαστα μέρη της Αθήνας, ήταν εντελώς ανύπαρκτες. Περιοχές όπως η Κυψέλη, το Παγκράτι, τα Πατήσια και οι Αμπελόκηποι, που σήμερα δυσκολεύεσαι να βρεις ακόμα και μικρά διαμερίσματα προς ενοικίαση, το 1879 δεν καταγράφονταν καν στον αστικό χάρτη.

Εκείνη την εποχή, η Αθήνα μόλις είχε αρχίσει να αποκτά τα χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης πόλης. Οι άνθρωποι συνωστίζονταν γύρω από την Πλάκα, το Θησείο και τον Κεραμεικό, ενώ έξω από αυτές τις περιοχές υπήρχαν ελάχιστες κατοικίες και κυριαρχούσαν χωράφια, ελαιώνες και βοσκοτόπια. Από τότε, όμως, η πόλη άρχισε να επεκτείνεται ραγδαία, λόγω της εισροής πληθυσμού, της βιομηχανικής ανάπτυξης και της ανάγκης στέγασης των νεοαφιχθέντων κατοίκων.

Η εντυπωσιακή αυτή πληθυσμιακή αύξηση αντανακλά τις κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές στην Ελλάδα από τα τέλη του 19ου αιώνα και έπειτα. Σήμερα, η Αθήνα ξεπερνά τα 3 εκατομμύρια κατοίκους, με την ανάπτυξη να συνεχίζεται αδιάκοπα και την ανάγκη για κατοικίες να αποτελεί καθημερινή πρόκληση.

Η απογραφή του 1879 μάς υπενθυμίζει με συναρπαστικό τρόπο πώς μια μικρή, σχεδόν χωριουδάκι, πρωτεύουσα μετατράπηκε σε μια από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές μητροπόλεις, που δεν θυμίζει πλέον σε τίποτα την εικόνα της Αθήνας του τότε.